healthy me

Η Ειρήνη Κοντοπίδου στο περιοδικό Healthyme5 λεπτά ανάγνωση

Η αξία τους στη σύγχρονη καθημερινότητα με το άγχος και τους σύγχρονους ρυθμούς ζωής που δεν μας επιτρέπουν να τρώμε σωστά, ισορροπημένα και υγιεινά, είναι πλέον αδιαμφισβήτητη.  Τα συμπληρώματα δε μπορούν ασφαλώς να υποκαταστήσουν τη σωστή διατροφή, μπορούν όμως να καλύψουν τα κενά της ποιοτικά κακής διατροφής! Πολλά συμπληρώματα, εξάλλου, και αυτό εξαρτάται από τη σύνθεσή τους, βοηθούν σημαντικά σε διάφορες λειτουργίες του οργανισμού. Για σωστή χρήση των συμπληρωμάτων, ώστε να μεγιστοποιήσουμε τα οφέλη, είναι πολύ σημαντική η συζήτηση με ειδικούς. Η Κλινική Διαιτολόγος κ. Ειρήνη Κοντοπίδου, οριοθετεί το χώρο των συμπληρωμάτων διατροφής για τους αναγνώστες του Healthyme.

kontopidou θεσσαλονικη  κοντοπίδου θεσσαλονίκη

Για την πλειονότητα των ανθρώπων στις δυτικές χώρες, μια ισορροπημένη διατροφή που περιλαμβάνει ποικιλία τροφών, μπορεί να προσφέρει όλα τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζονται. Πολλοί υποστηρίζουν όμως ότι, πρακτικά, υγιεινή διατροφή είναι δύσκολο να επιτευχθεί! Γι’ αυτό και θεωρούν τα συμπληρώματα διατροφής απαραίτητα. Η τήρηση μιας καθημερινής διατροφής με βάση τη Μεσογειακή Πυραμίδα Διατροφής, δηλαδή μίας διατροφής πλούσιας σε ποικιλία θρεπτικών συστατικών, μέσω της κατανάλωσης όλων των ομάδων τροφών στην απαραίτητη ποσότητα, προσφέρει στον οργανισμό όλες τις θρεπτικές ουσίες που έχει ανάγκη».

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, έχοντας και στην Ελλάδα υιοθετήσει μια «δυτικού τύπου διατροφή», δεν λαμβάνουμε ούτε την ποσότητα ούτε την ποικιλία των θρεπτικών συστατικών που χρειαζόμαστε. Έτσι, σε πολλές περιπτώσεις είναι σημαντική ή απαραίτητη η χρήση συμπληρωμάτων.
Τα συμπληρώματα διατροφής δεν μπορούν να υποκαταστήσουν τη φυσική διατροφή και καλό είναι να τα καταναλώνουμε με τη σύμφωνη γνώμη ειδικού, εφόσον έχει διαπιστωθεί κάποια έλλειψη στον οργανισμό μας. Τα συμπληρώματα είναι κυρίως απαραίτητα σε κάποιες ειδικές κατηγορίες πληθυσμού, όπως οι αθλητές, οι εγκυμονούσες, οι χορτοφάγοι, τα άτομα με κάποιο χειρουργείο στο έντερο ή το στομάχι και τα άτομα που πάσχουν από σύνδρομα δυσαπορρόφησης.
Επίσης, μεγαλύτερη ανάγκη από κάποιο συμπλήρωμα διατροφής έχουν πιθανότατα: τα άτομα που βρίσκονται σε δίαιτα για μεγάλο χρονικό διάστημα, τα άτομα που αποφεύγουν συστηματικά συγκεκριμένες κατηγορίες τροφίμων (π.χ. τα γαλακτοκομικά), οι καπνιστές, λόγω του οξειδωτικού στρες που προκαλεί το κάπνισμα, οι ηλικιωμένοι, αλλά και όσοι δεν τρέφονται σωστά λόγω του σύγχρονου τρόπου ζωής.

Τα συμπληρώματα είναι ασφαλή
Τα συμπληρώματα διατροφής, αν και εφόσον χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις οδηγίες, είναι ασφαλή- γι’ αυτό και δεν συνταγογραφούνται. Σε υπέρμετρη ή αλόγιστη χρήση, ωστόσο, μπορεί να προκαλέσουν επιδράσεις στον οργανισμό. Το συμπλήρωμα που θα επιλεγεί κάθε φορά εξαρτάται από την ηλικία, το φύλο, τη φυσική δραστηριότητα, τη διατροφή και το ιστορικό ιατρικών παθήσεων. Η δε λήψη του συμπληρώματος θα πρέπει να γίνεται είτε σύμφωνα με τις οδηγίες του ειδικού, είτε σύμφωνα με τις οδηγίες τις συσκευασίας (του παρασκευαστή) και για το διάστημα που ο επαγγελματίας υγείας έχει ορίσει.
Πολύ μεγαλύτερη προσοχή, απαιτείται όταν το άτομο που πρόκειται να ξεκινήσει κάποιο συμπλήρωμα λαμβάνει ήδη κάποια φαρμακευτική αγωγή.
«Ορισμένα βότανα ή διατροφικά συμπληρώματα, όταν λαμβάνονται ταυτόχρονα με φάρμακα, μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα στην απορρόφηση και στον μεταβολισμό του φαρμάκου, γαστρεντερικές διαταραχές, πονοκέφαλο, ακόμη και καρδιολογικά προβλήματα. Αποφύγετε να παίρνετε συμπλήρωμα διατροφής για την πάθηση που ακολουθείτε φαρμακευτική αγωγή», εξηγεί η κ. Κοντοπίδου.

Πώς να διαλέξω;
Μπροστά στο ράφι, οι επιλογές που υπάρχουν είναι εκατοντάδες. «Τι θα πρέπει λοιπόν να προσέξει ένας καταναλωτής κατά την αγορά ενός συμπληρώματος;», ρωτάμε την ειδικό. «Το πρώτο που θα πρέπει να προσέξει ο καταναλωτής στη συσκευασία ενός συμπληρώματος διατροφής είναι ο αριθμός γνωστοποίησης στον ΕΟΦ και η ημερομηνία λήξης του προϊόντος. Επίσης, θα πρέπει να εξετάσει τη σύνθεση, αν δηλαδή τα mg τα οποία περιέχει το κάθε δισκίο ή κάψουλα καλύπτουν τις ανάγκες του», εξηγεί η ειδικός. Στο σημείο αυτό, είναι σημαντικό να τονίσουμε πως η αγορά του συμπληρώματος θα πρέπει να γίνεται από το φαρμακείο με τη βοήθεια και την καθοδήγηση του φαρμακοποιού.
Τα συμπληρώματα διατροφής κυκλοφορούν σε αρκετές μορφές. Έτσι, ο καταναλωτής μπορεί να επιλέξει ανάλογα με το σχήμα τους (ταμπλέτα, κάψουλα ή αναβράζον δισκίο), το πόσο εύκολη είναι η κατάποσή τους, ή αν είναι ανεκτό από το γαστρεντερικό σύστημα (υπάρχουν άτομα που αναφέρουν ευαισθησία στο στομάχι με τις κάψουλες, ενώ άλλα με τις αναβράζουσες μορφές). Επίσης, η γεύση της κάθε μορφής μπορεί να καθορίσει την τελική επιλογή του σκευάσματος.

Λήψη – Πότε και πώς;
Την απάντηση μας δίνει η κ. Κοντοπίδου: «Η ώρα λήψης ενός σκευάσματος εξαρτάται από τις ουσίες που περιέχει. Το ασβέστιο και η βιταμίνη D απορροφώνται καλύτερα τις βραδινές ώρες. Αντίθετα, οι ουσίες που τονώνουν το νευρικό σύστημα είναι προτιμότερο να λαμβάνονται το πρωί. Ο σίδηρος θα πρέπει να λαμβάνεται με άδειο στομάχι και όχι μαζί με γαλακτοκομικά. Όσον αφορά στις πολυβιταμίνες, η πιο καλή ώρα για τη λήψη τους θεωρείται το πρωί μαζί με το πρωινό, που είναι και το σημαντικότερο γεύμα της ημέρας, και η απορρόφησή τους είναι αυξημένη.
Τέλος, οι λιποδιαλυτές βιταμίνες (Α, D, Ε, Κ) χρειάζονται τα λιπαρά της τροφής για να απορροφηθούν. Αν αυτό δεν είναι δυνατό να γίνει το πρωί, καλό είναι να λαμβάνονται με το μεσημεριανό γεύμα. Τέλος, καλό θα ήταν να αποφεύγετε την ταυτόχρονη λήψη των συμπληρωμάτων με καφέ ή τσάι, καθώς αυτά τα ροφήματα μπορούν να εμποδίσουν την απορρόφηση ορισμένων θρεπτικών συστατικών».

Συμπληρώματα: Είναι κατάλληλα για παιδιά;
Τα σκευάσματα βιταμινών, μετάλλων και ιχνοστοιχείων, επιτρέπουν στον παιδικό οργανισμό να καλύψει πιθανές ελλείψεις σε βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία. Δεν ενέχουν βραχυχρόνιους ή μακροχρόνιους κινδύνους για τα παιδιά σχολικής ηλικίας, υπό την προϋπόθεση όμως ότι χορηγούνται στις ενδεικνυόμενες δόσεις. Υπενθυμίζοντας την τεράστια σημασία μιας καθημερινά πλήρους και ισορροπημένης διατροφής για κάθε παιδί, οι ειδικοί συστήνουν στους γονείς και στους γιατρούς να προτιμούν -όταν χρειάζεται- συμπληρώματα με χαμηλές δόσεις λιποδιαλυτών βιταμινών (Α, D, Ε, Κ) και μόνο σκευάσματα αξιόπιστων εταιρειών που διατίθενται μέσω φαρμακείου.

Tι εννοούμε όταν λέμε συμπληρώματα διατροφής;
Σύμφωνα με τις οδηγίες του ΕΟΦ-Διάθεση Συμπληρωμάτων Διατροφής και Τροφίμων Ειδικής Διατροφής (07/12/2004) και «Περί Συμπληρωμάτων Διατροφής Κανονισμοί» (2004) σε εναρμόνιση με την Οδηγία 2002/46/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, «συμπληρώματα διατροφής» ορίζονται τα τρόφιμα με σκοπό τη συμπλήρωση της συνήθους δίαιτας, τα οποία αποτελούν συμπυκνωμένες πηγές θρεπτικών συστατικών ή άλλων ουσιών με θρεπτικές ή φυσιολογικές επιδράσεις, μεμονωμένων ή σε συνδυασμό. Κυκλοφορούν στο εμπόριο με τη μορφή δισκίων, αναβραζόντων δισκίων, σταγόνων, σκόνης και υγρών. Δεν είναι φάρμακα και δεν χρειάζονται ιατρική συνταγή.